Tony van Verre: tekstschrijver, kok en radiomaker

Tony van Verre schreef honderden liedjes, alvorens een echte beroemde radiomaker te worden. Zijn liefde voor Zeeland was onmiskenbaar: hij werd er geboren (Middelburg 1937) en overleed er (Veere 2000). Plaatselijk kende men hem als kritisch schrijver over lokale discussiepunten.

Tekstschrijvers blijven vaak onbekend ook al worden hun poëtische producten door bekende zangers en zangeressen vertolkt of in veelbeluisterde radioprogramma’s uitgezonden. De teksten van Tony van Verre werden gezongen door o.a. Henk Elsink, Leen Jongewaard en Edwin Rutten, en de programma’s Vrij entree en En daar heb je een chanson van de VARA bereikten een groot publiek. Toch zijn de meeste van de liedjes die Tony van Verre schreef uit het hedendaagse repertoire verdwenen. In de beroemde liedjesbundel van Jacques Klöters, Ik zou je het liefste in een doosje willen doen, vond ik er maar twee: ‘k Heb jouw hand in de mijne (“‘t Is uit, ik ga naar bed, het toestel afgezet, ik leg je handje vlug, weer in de ijskast terug”) en het redelijk bekende Gekke Jossie (“De mensen die voorbijgaan, denken gossie, als ze Jossie, als ze gekke Jossie zien”).

Zijn nationale bekendheid scoorde hij in de jaren ‘70 van de vorige eeuw toen hij voor de VARA-radio de interviewserie Tony van Verre ontmoet realiseerde, waarin hij bekende Nederlanders ondervroeg. Het programma werd uitgezonden op zondagmorgen om de veertien dagen, afgewisseld met een (eigen) liedjes en gedichten programma van Jelle de Vries. De combinatie deed het heel goed op de ideale uitzendtijd van 11.30-12.00 uur en zou het jarenlang volhouden tot de bezem van de vernieuwing ook de zondagmorgen schoonveegde.

Spijs en drank

Hij bedacht een formule, die niet of zelden werd toegepast: hij monteerde het programma als een doorlopend verhaal, waaruit hij zijn vragen had verwijderd, zodat alleen de geïnterviewde aan het woord was. Hij maakte de vraaggesprekken thuis in Middelburg, nodigde de hoofdpersoon voor een weekend in zijn riante woning uit en voorzag hem van spijs en zonodig veel drank, waarbij de gast moest uitki ken niet in het open trapgat te vallen, wat een keer gebeurde, maar van het slachtoffer ben ik de naam vergeten. Vaak had hij aan een half uur uitzending niet genoeg en werd het (zoals bijvoorbeeld bij Simon Carmiggelt) een serie.

Hij slaagde erin ook buiten de VARA voor zijn interviews belangstelling te wekken. Veel van de gesprekken hebben de basis gevormd voor boeken en langspeelplaten. Zijn grootste succes behaalde hij met de 7-delige serie over acteur Ko van Dijk, uitgezonden tussen 8 januari en 7 april 1978 en in de zomer van dat jaar herhaald. Dat laatste omdat Ko van Dijk op 6 mei plotseling overleed en de serie extra in de aandacht kwam. Het boek, dat Tony van Verre samen met Ko van Dijk zou maken, moest hij nu alleen schrijven. Hij stelde ook een langspeelplaat samen met gedeelten van de radio-uitzending en fragmenten uit de toneelstukken waarin Ko van Dijk excelleerde: De dood van een handelsreiziger, Mooi weer vandaag, Schakels en Cyrano de Bergerac. Het boek bevat ook een aantal persoonlijke herinneringen van vakbroeders en -zusters en is alleen al daarom van historische betekenis. Anne Will Blankers, Elly van Stekelenburg, Ank van der Moer, Simon Carmiggelt, Cees Bantzinger, Paul Steenbergen, Albert Mol, Paul van Gorcum, Joop van den Ende, Anton Koolhaas, Willy van Hemert, Ischa Meijer, Henk van Ulsen, Bram van der Vlugt en Jeroen Krabbé schetsen een beeld van een van de grootste toneelspelers die Nederland heeft gekend.

Kookgarnituur

Tony van Verre was een verwoed kok. Alle gasten die hij voor zijn radioprogramma uitnodigden, wisten daarvan mee te praten, al was het maar dat ze toch iets van zijn uitvoerige culinaire toelichtingen hebben onthouden. Hij nam zijn potten- en pannenbezit zelfs mee op vakantie, achterin de auto, veilig verpakt. Dat hij bij een zelf veroorzaakte botsing op een Franse snelweg zijn totale kookgarnituur over het beton zag rollen, daar heeft hij bij mijn weten nooit over opgeschept.

In 1978 kreeg hij voor zijn radioprogramma de Zilveren Reiss microfoon, die felbegeerde trofee voor belangwekkend radiowerk. Maar het mooiste compliment vond ik in het grote VARA-boek, waarin staat geschreven dat zijn programma “misschien het meest liefdevol gemaakte VARA-radioprogramma ooit genoemd kan worden.”

gerelateerde artikelen