Op 30 juni is de meest veelzijdige musicus van ons land overleden. Sinds halverwege de jaren ‘50 ontwikkelde Ruud Bos zich tot een veelgevraagd en zeer veelzijdig componist, arrangeur, pianist en orkestleider. De meeste bekendheid verwierf hij met muziek voor tv-programma’s en speelfilms, sfeermuziek voor Efteling-attracties en het lied Telkens weer, dat in de vertolking van Willeke Alberti een klassieker werd.
Rudolf Bos kwam op 8 februari 1936 ter wereld in Amsterdam. Al op jonge leeftijd gaf hij blijk van zijn muzikale talenten. Hij was acht jaar toen hij zijn eerste liedje schreef. Op de lagere school begeleidde hij zichzelf op de piano en was hij populair met zijn eigen nummer De karavaan. Zijn opleiding aan het Amsterdamse conservatorium maakte hij niet af vanwege het dédain waarmee men daar de lichte muziek behandelde. Hij voltooide zijn muzikale opleiding aan de muziekschool van de vereniging Toonkunst in Bussum.
Ruuds vader Jo werkte bij de omroep (NCRV en KRO) als leider van diverse ensembles (bijvoorbeeld Sterrenorkest, Ensemble Bagatelle, Mozaiek). Halverwege de jaren ‘50 trad zijn zoon in zijn voetsporen toen hij muzikaal betrokken raakte bij het radioprogramma Op de jonge golf van Minjon, de jeugdomroep van de AVRO. Op 15 mei 1958 debuteerde in dat programma het Gooiland Sextet, waarvan hij – als vibrafonist – de leider was. Kort daarop trad hij in dienst bij de afdeling Lichte Muziek van de AVRO. Vanaf dat moment was hij de leider (en vaak ook naamgever) van verscheidene ensembles die optraden in diverse radioprogramma’s (onder meer Bric-à-brac (KRO) en Klein gedrukt (VARA)).
Veelzijdig
In de 60’er jaren schreef Bos onder andere muziek voor de tv-showserie Johnny en Rijk en voor het kinderprogramma De Fabeltjeskrant. Daarnaast ontwikkelde hij zich verder als orkestleider door stage te lopen bij de dirigentencursus van de NOS. Dit leidde tot het dirigentschap van het Gewestelijk Orkest Zuid-Holland. Zijn veelzijdigheid blijkt verder uit enkele andere activiteiten: hij begeleidde grootheden als Wim Sonneveld en Willem Nijholt in het theater, zette talrijke liedteksten op muziek en was als arrangeur en orkestleider betrokken bij honderden grammofoonplaatproducties.
Telkens weer
In het volgende decennium concentreerde Bos zich op het schrijven van filmmuziek. Hij componeerde de muziek voor De inbreker (1972), Naakt over de schutting (1973) en Heb medelij, Jet! (1975). In de film Rooie Sien (1975) klonk van zijn hand het tedere Telkens weer (tekst: Friso Wiegersma), dat dankzij Willeke Alberti’s vertolking een evergreen is geworden. Daarna trad Bos als muziekregisseur in dienst bij de NOS en ook werd hij gastdirigent bij het Metropole Orkest. In diezelfde periode keerde hij weer terug naar het componeren voor de televisie. Paulus de boskabouter (1974-1976), Bassie & Adriaan (1978-1980), Dagboek van een herdershond (1978-1979) en De fabriek (1981) zijn slechts enkele van de talloze voorbeelden. Bij de diverse edities van VARA’s Kinderen voor kinderen leverde hij de muziek voor Rikkie, En ik, Verlegenheid, Jongen op ballet, Kriebeltrui, Frisse knul, Een krokodil als huisdier, Sneu en Ik stotter.
Prijzen
In 1982 ontving Bos de prestigieuze oeuvreprijs Gouden Harp voor zijn verdiensten voor de Nederlandse lichte muziek. Vanaf 1985 (tot aan zijn pensioen in 1994) was hij verbonden aan het Rotterdams Conservatorium als docent compositie en arrangeren voor lichte muziek. Een jaar later vroeg het familiepretpark De Efteling hem muziek te schrijven voor verschillende attracties (onder meer Droomvlucht, Fata morgana, Villa Volta).
Ter gelegenheid van Bos’ 80e verjaardag maakte de betreurde radiomaker Co Snel een tweedelig portret (zie Studio Hilversum opname hieronder, klik door naar YouTube voor deel2). Vier jaar geleden verscheen De Fabeltjeskrant als musical op de planken met muziek van de dan 50 jaar in het vak zittende Bos. Twee jaar later ontving maestro Bos de Buma Oeuvre Multimedia Award. Tot aan zijn overlijden bleef hij als componist actief. Ook trad hij nog tot kort voor zijn overlijden als pianist op in het theater-liedjesprogramma Weet je nog wel (met Maaike Widdershoven en Tony Neef). Ruud Bos werd 87 jaar.
Sinds een aantal jaren mocht Bos’ oeuvre zich verheugen in de enthousiaste aandacht van (jazz)muziekvorser en platenproducent Frank Jochemsen. Dit leidde tot een fraaie uitgave van filmmuziek, de soundtrack van De fabriek, van opnamen van Bos’ Secret All Star Band en een feestelijk concert door het Jazz Orchestra of the Concertgebouw in het Koninklijk Concertgebouw (juni 2022). De in 2019 uitgebrachte cd The Secret All Star Band bewees eens te meer hoe groot Bos’ affiniteit met de jazz was, en hoe vaardig hij kon componeren/arrangeren voor bigband. De opnamen (gemaakt in de periode 1964-1969) laten een keur van Nederlandse jazzmusici horen, zoals Piet Noordijk, Herman Schoonderwalt, Cees Smal en Frans Elsen. Vanuit de wens dat zijn oeuvre ‘levend’ blijft benoemde Bos Jochemsen als artistiek coördinator over zijn nalatenschap en gaf hij hem alle middelen om zijn muziek te gebruiken. Met dat doel kon hij terecht bij Allard Pierson (opnamen) en de Stichting Omroep Muziek (bladmuziek).
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Muziekschatten.nl.
Foto: Portret van Ruud Bos. Bron: Kippa/Beeld & Geluid
