Radioliefhebbers en ex-omroepmannen Carel Keller en Wim Bekkers maakten een tripje naar het laatste zendschip ter wereld. Een verslag down memory lane.
Met een tiental andere radioliefhebbers gingen wij zaterdag 1 september jl. in Harlingen om 12.00 uur aan boord van de Ome Cor om koers te zetten naar het `radiolichtschip’ Jenni Baynton. De omstandigheden voor deze trip waren ideaal: een blauwe hemel met veel zon, vrijwel windstil bij een temperatuur van een kleine 20 graden. De Ome Cor is een voormalige garnalenkotter uit 1917, die tegenwoordig gebruikt wordt voor sportvisserij en groepsuitjes.
Historie
De Jenni Baynton is het enige nog functionerende zendschip ter wereld. Dat was in de jaren ’60 van de vorige eeuw en lange tijd daarna wel anders! Voor de kust van Groot-Brittannië, Nederland, België, Denemarken, Nieuw-Zeeland, Israël en USA zijn tientallen `zeezenders’ actief geweest. Natuurlijk, hier in ons land waren Veronica en Noordzee de bekendste en best beluisterde `radiopiraten’, niet altijd collegiaal want de historie kent zelfs een bomaanslag. Maar er zijn veel meer Nederlandse initiatieven geweest, zoals Radio Dolfijn dat later Radio 227 werd. Verder Paradijs, Delmare en Monique. Voor de Belgische kust opereerden Radio Atlantis, Mi Amigo en Uilenspiegel (!). Nog veel drukker was het midden jaren zestig voor de Britse kusten. Met legendarische – en ook hier populaire – stations als Radio London, Caroline North and South, Swinging Radio England. Minder bekend maar minstens even interessant waren Radio Scotland, Invicta, 270, City, Britain Radio, Atlanta en Laser 558.
De allereerste zeezender in Europa was echter Radio Mercur dat al in 1958 begon met zenden. Later gevolgd door de Scandinavische initiatieven Radio Syd en Nord. Voor de kust van Nieuw-Zeeland is Radio Hauraki actief geweest en in de wateren van Israël verzorgde The Voice of Peace in de jaren ’70 uitzendingen met het doel Joden en Arabieren te verzoenen. Voor New Jersey (USA) lag korte tijd het schip Columbus met Radio Free America. Alle zeezenders maakten gebruik van de AM-band, de fameuze middengolf en de voorloper van de FM. Er zijn destijds enkele experimenten met FM-zenders aan boord van schepen geweest, maar deze zijn op niets uitgelopen.
De Engelse, Nederlandse en Belgische zeezenders van de jaren 60 en 70 waren populair, zij zonden vaak als enige in het begin van het beattijdperk popmuziek uit. Toen de meeste zenders zich door wetgeving gedwongen zagen hun uitzendingen te staken, namen zenders als Hilversum 3 en in de UK Radio 1 deze functies over. Echter niet alle `radiopiraten’ gaven het op: Mi Amigo, Caroline en Laser 558 trotseerden de wetgeving die hun activiteiten moest stoppen en zonden nog jarenlang uit. Rond de zeezenders heeft altijd een bepaalde sfeer gehangen. Er moest buiten de territoriale wateren uitgezonden worden, bevoorrading en wisselen van bemanningen ging vaak `stiekem’ met tenders vanaf diverse kustplaatsen. Een mengeling van avonturisme, stoerheid, idealisme, ongetwijfeld ook commercieel winstbejag en branie zorgde voor een bepaalde aantrekkingskracht. Ook nu nog zijn er mensen – vaak mannen – die verknocht zijn aan de `zeezender-heroïek’ van destijds. Een hardnekkig gevoel dat nauwelijks slijt, het is pure nostalgie. Een steeds kleiner wordend groepje dat hele warme gevoelens koestert aan een radiotijdperk van de vorige eeuw.
Jenni Baynton in Harlingen
Harlingen is de thuishaven van het voormalige lichtschip. In 1949 werd in Dartmouth in Engeland op scheepswerf Philip & Son Ltd de laatste hand gelegd aan het lichtschip nummer LV8, met de tegenwoordige naam Jenni Baynton. Het schip deed vervolgens 40 jaar dienst als drijvende vuurtoren in de monding van de Theems. Het was 40 jaar lang een herkenningspunt voor zeelieden van de visserij, de koopvaardij en de marine en heeft duizenden schepen veilig langs de gevaarlijke zandbanken voor de Engelse kust geloodst. In 1991 kwam hier een einde aan, het schip werd door Nederlanders overgenomen en fungeerde tot de fatale brand van 2001 in een Volendamse discotheek als varende disco in Rotterdam, onder de naam Barocca. In 2005 werd het opgekocht door Radio Waddenzee dat het, samen met Radio Seagull, tot 2015 als basis voor zijn radiouitzendingen gebruikte.
En nu anno 2018 is de Jenni Baynton een multi purpose plug & play radiostation dat beschikt over studio’s, zenders en antennes. Het is thuisbasis van Radio Seabreeze en Seagull, te beluisteren via 747AM. Seabreeze zendt overdag uit met Nederlandse presentatoren en Seagull ’s nachts met Engelse dj’s. De zenders worden volledig gerund door enthousiaste vrijwilligers. Mensen die het leuk vinden om zo’n schip eens te bezichtigen, waren welkom tijdens enkele weekeinden deze zomer. Op 3 september is de Jenni Baynton weer naar Harlingen gesleept. Het heeft veertien dagen lang voor anker gelegen in de Waddenzee, met een bemanning van ca. 12 begeesterde radioliefhebbers. Wij waren er ruim een uur te gast en werden hartelijk ontvangen en rondgeleid door de Nederlandse en Engelse vrijwilligers. Pure nostalgie! Toen we met de Ome Cor op een schitterende zee terugvoeren naar de wal werden we vanaf de Jenni Baynton hartstochtelijk uitgezwaaid. Het had iets magisch! Een tripje dat we de liefhebbers van harte aanraden. Naar alle waarschijnlijkheid weer mogelijk in 2019!
Carel Keller en Wim Bekkers, radioliefhebbers en voormalig publieke omroepfunctionarissen.
Nadere informatie:
