Deze keer duiken we met de nieuwe aanwinsten voor de collectie van Beeld & Geluid in het wat verdere verleden. Van een familielid mochten we een aantal zaken ontvangen die te maken hebben met Wim Quint, presentator en hoorspelacteur. Voor vele jonge (kro-) luisteraars in de jaren ’50 een begrip. Bij de geschonken objecten is ook het Indianenkostuum van Quint, als Indiaans opperhoofd in het zeer populaire jeugdprogramma De Wigwam. Misschien kijken we daar tegenwoordig wellicht wat anders tegenaan. Maar in een museum laten we ook zien wat we in het verleden allemaal deden. tijden veranderen, maar herinneringen blijven, en daar getuigen deze aanwinsten zeker van.
Willem Henricus Maria (Wim) Quint werd geboren op 7 oktober 1911 in Den Haag. Zijn carrière lag eerst voornamelijk in het onderwijs. Hij bezocht enkele katholieke scholen in Den Haag en werkte later bij de katholieke jongensschool aan de Weimarstraat. In 1931 maakte hij de overstap naar de lagere school St. Willibrord in Oegstgeest. Ondertussen was Quint in aanraking gekomen met het amateurtoneel, als 12-jarige speelde hij al zijn eerste rollen en bleef ook op de kweekschool actief als acteur. Tijdens zijn periode in Oegstgeest richtte hij een toneelgroep op. Ook startte hij in deze tijd met het schrijven en declameren van gedichten. Zijn eerste bundel Passiegedichten verscheen onder het peseudoniem Ben van Zevenen daar Quint de jongste was van zeven broers. Zelf zou Wim Quint zes kinderen krijgen (vier dochters en twee zoons). Door zijn poëzie kwam Wim Quint in contact met de radio en mocht in het programma Onder de vleugelen van de nacht van Alex van Wayenburg zijn gedichten ten gehore brengen. In de schenking bevinden zich 13 gesneden platen (niet commercieel uitgebrachte platen), opgenomen op glasplaat door de KRO met daarop declamaties door Quint, uit de tweede helft van de jaren ’30. Tevens werd een aantal platen (wel commercieel bedoeld en binnen Beeld & Geluid “handelsplaten” genoemd) van het destijds zeer bekende Jeugdcentralekoor uit Vught onder leiding van Broeder Laetantius geschonken, want ook bij deze producties was Wim Quint nauw betrokken.
Hoorspelen en andere programma’s
Gedurende de Tweede Wereldoorlog kwam een en ander op een laag pitje te staan, maar in 1944 wilde Wim Quint graag werken bij een school in Hilversum, waardoor het contact met Van Wayenburg en de KRO werd hernieuwd. Al snel kroop het bloed waar het niet gaan kon en werden radioprogramma’s voor zieken gemaakt, uitgezonden via Radio Herrijzend Nederland. In 1946 startte zijn loopbaan bij de KRO. Wim Quint bleek van vele markten thuis en werd door de KRO ingezet als schrijver, hoorspelacteur en presentator. Ook maakte hij reportages voor de omroep, vaak op religieus gebied. Als hoorspelacteur kwam zijn eerdere ervaring goed van pas; bovendien kon hij verschillende soorten stemmen en dialecten uitspreken. Er zijn meerdere hoorspelen (deels) bewaard – via Hoorspelen.eu op het internet zijn fragmenten te beluisteren van onder andere de stukken Professor Zegellaks Eiland, Rasmus en de landloper, Vakantie en alleen thuis en Zeven kinderen en een geit.
De Wigwam
Snel werd duidelijk dat Wim Quint uitstekend paste in de jeugdprogrammering van de KRO. Hij was betrokken geraakt bij het programma van Rie Lippes-Rosenhart (Tante Roos) en na haar vertrek in 1948 nam Quint het programma over. Er kwamen onder zijn leiding verschillende jeugdprogramma’s op de radio.
Bekende programma’s, zoals De Kleuterklas van Paula van Alphen, het Radioprentenboek en De Wigwam werden (voor die tijd) regelrechte toppers. Het Radioprentenboek startte in 1953 en liep 15 seizoenen. De Wigwam werd met maar liefst 1300 uitzendingen zijn bekendste programma. Ook Tante Roos werkte hieraan (weer) mee: beiden in Indianenkostuum, want “Indiaantje spelen” was een van de meest favoriete kinderbezigheden. Als opperhoofd kon Quint heel wat kinderen blij maken; vooral ook de minder bedeelde en zieke kinderen hebben er heel wat plezier aan beleefd.
Het kostuum (waarbij overigens de schoenen ontbreken) is nu in de collectie van Beeld & Geluid gekomen, als een herinnering aan die goedmoedige jaren ’50. In de schenking bevindt zich ook een plakboek waarin Wim zelf allerlei heeft bijgehouden over de periode tussen ongeveer 1950 en 1960. Bij de meeste plakboeken die Beeld & Geluid krijgt aangeboden, gaat het om vooral krantenknipsels, maar in dit plakboek zitten de nodige, zeer interessante foto’s. Hierop is te zien dat Wim Quint in zijn Indianenkostuum door heel het land optrad en natuurlijk ook tijdens de (live met kinderpubliek) opgenomen uitzendingen.
Op een van de foto’s is Quint actief met een sketch op een ponton in de vijver bij het bekende raadhuis van Dudok in Hilversum, voor het programma Ons Stadserf in 1953. Ook werkte Wim mee aan de actie Beurzen open, dijken dicht. Naar aanleiding van de Watersnoodramp in februari 1953 werd vanaf 7 februari een gezamenlijke omroepactie op touw gezet om geld in te zamelen voor hulp aan de slachtoffers en getroffen gebieden. Quint was een van de presentatoren, naast onder anderen Johan Bodegraven. Het leverde zo’n 138 miljoen gulden op (rond de 500 miljoen euro vandaag de dag).
Ook was Quint betrokken bij het kinder-ziekenprogramma De Zonnepit. In het plakboek bevinden zich foto’s van de 250e aflevering. Daarop is Quint (pagina 4, geheel links) te zien met artiesten als Jules de Corte en Jan van der Most. Ook Annie Palmen en Jan de Cler deden aan dit programma mee.
Hoofd amusement en pensioen
Jan de Cler (1915-2009) was een bijzonder persoon binnen de omroep, als schrijver, acteur, producer en zanger actief maar vooral bekend van zijn schitterende en vaak (zeer) snel geschreven teksten (o.a. over voetbal) die hij samen met Alexander Pola ten gehore bracht in programma’s als Tierlantijnentijd en Negen heit de klok. Jan de Cler was ook hoofd amusement bij de KRO en werd in 1955 door Wim Quint opgevolgd, maar twee jaar later besloot Quint terug te keren naar de (jeugd-) radioprogrammering. Vanaf 1965 werd hij ook betrokken bij het maken van televisieprogramma’s. Zo stond hij aan de weg van de beroemde serie Oebele en werd het op de radio populair geworden kinderzangfestival onder zijn leiding op televisie voortgezet.
Om gezondheidsredenen moest Wim Quint in 1973 zijn loopbaan beëindigen, in november 1976 nam hij afscheid van de KRO en ging met pensioen. In Hilversum bleef hij echter druk bezig met verschillende activiteiten. Zo was hij voorzitter en regisseur bij Toneelvereniging Ars et Amicitia, waarvan ook meerdere foto’s in het album getuigen. Op 20 september 1983 overleed Wim Quint in zijn woonplaats Hilversum. Dergelijke duizendpoten waren destijds bij de omroep heel gewoon, of dat nu de KRO, NCRV, AVRO of VARA betrof. Het waren echter geen “sterren” zoals we ze nu van (met name) de televisie kennen, het de grondvesten deed schudden. Maar voor de mensen die het hebben meegemaakt, was het heel bijzonder, en levert het – ook meer dan een halve eeuw later – zeer prettige herinneringen op. Dat was de verdienste van al die medewerkers, die getrouw hun werk deden voor de omroep waaraan zij verbonden waren. Gelukkig zal door dit soort schenkingen aan Beeld & Geluid het werk van deze mensen niet worden vergeten.
Bronnen: Hoorspelen.eu, Wikipedia, artikel over Wim Quint van Frans Oudejans, opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland 3 (den Haag 1989).
