Cees Mentink zocht Mari Kant op in diens mini-theatermuseum, waar de herinnering aan beroemde artiesten levend wordt gehouden.
“Kijk, hier staan de plakboeken van Teddy en Henk Scholten, 45 heb ik er van hen gekregen, een heel leven in showbusiness. En hier de schaatsen van Wim Kan, waarmee hij over de Westeinderplassen zwierde.” En de klok in de hal? “Die heb ik van de zoon van René Sleeswijk gekregen, Hans, het is een geschenk van René Sleeswijk ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van Willy Walden en Piet Muyselaar bij de Snip en Snap Revue. Hoe vind je deze schoentjes? Enig hè, die zijn van Willem Nijholt, deze schminkkoffer is ook van Willem. Het hoedje en de helm mocht ik komen ophalen bij de weduwe van Henk Elsink, dat dodenmasker is van Fons Jansen.” Het reiskistje van Henriëtte Davids en de sigarettenkoker van Louis worden gekoesterd, evenals de tekeningen van de hand van Toon Hermans. Er is een overvloed aan programmaboekjes en affiches, de kledingkast is gevuld met tientallen kostuums en jurken, ooit gedragen in de meest uiteenlopende toneelstukken, musicals en revues.
Minimuseum
Welkom in de wondere wereld van Mari Kant (56), oprichter/voorzitter van de Nederlandse Stichting van Volkstoneel tot Musical en andere Theaterkunsten. Hij ontvangt Aether in zijn zonnige maisonnette, even buiten Gorinchem. De parterre lijkt (nee: is!) een minimuseum, met schatkamers boordevol de meest uiteenlopende memorabilia van de grote namen uit de wereld van de radio, televisie, toneel, revue en musical. De muren zijn behangen met portretfoto’s, er is een muziekbibliotheek waar je ‘u’ tegen zegt en rijen grammofoonplaten en andere geluid- en beelddragers, die de liefhebber doen likkenbaarden. Nee, dit is geen ‘snoepwinkel’ voor de liefhebber, zoals een plaatselijke krant de unieke collecties recenseerde. Ook geen archief, dit is een paradijsje waar de rechtgeaarde bewonderaar zich kan laven aan rijke collecties, bij een rondleiding gelardeerd met verhalen en anekdotes die gids Kant aanstekelijk beeldend paraat heeft.
Theatergeschiedenis
Vanachter een uit 1878 stammend bureau van Hubertus Kievits, de vader van revuester Berry Kievits die samen met (2e) echtgenoot Gerard Walden (ze waren het oudste, actieve artiestenechtpaar van Nederland) en zoon Nol, furore maakte in en met revues en optredens voor radio en televisie, vertelt Kant honderd uit over zijn passie, over zijn uit de hand gelopen hobby, die heeft geleid tot wat er nu te zien is. “Het begon met mijn fascinatie voor de theatergeschiedenis van na 1900. Ik wilde alles weten van Dirk Witte, Jean-Louis Pisuisse, ook van Johan Buziau, Koos Speenhoff en Eduard Jacobs en van vrouwen als Willy Corsari, Dora Paulsen, Else Mauhs, Fien de la Mar en Fie Carelsen en Jenny Gilliams, de 2e en 3e echtgenote van Pisuisse.” Kant verzamelde hun foto’s, beschreef hun levens, archiveerde het materiaal en reisde stad en land af om ‘meer, meer, meer’ over artiesten en theatermensen te weten te komen. Het verzamelvirus sloeg onstuitbaar toe na het zien van de musical Foxtrot. “Dat was in 1977, met Willem Nijholt in de hoofdrol”, herinnert Mari zich nog levendig. “Ik wist niet wat mij overkwam. Totaaltheater met cabaretinslag. Alles paste naadloos in elkaar, zang en dans en een verrassend niet eerder verteld verhaal.”
Droom
Dan gaat Kant aan het schrijven en komt in contact met Willy Walden, Piet Muyselaar en Aase Rasmussen, met Gerard, de broer van Willy, diens vrouw Berry Kievits en met Nol Kievits de zoon van Berry uit haar huwelijk met Arnold Stanowsky, en tal van andere revuesterren. “Wist je dat Carry Tefsen en Sylvia de Leur in de revue van Berry en Gerard hebben gedanst en Hella Asser, de vrouw van Freek de Jonge, in het ballet van Snip en Snap?” Hij vertelt hen over zijn droom, dat zij, die zoveel jaren bepalend zijn geweest voor het amusement in Nederland, geschiedenis hebben gemaakt, niet vergeten mogen worden. Aan dat ‘eeuwige leven’ van hen gaat hij een bijdrage leveren.
Contracten, correspondentie en exclusieve foto’s worden hem toevertrouwd. Topfotograaf Jan Swinkels staat talloze foto’s af, Gislebert Thierens doneerde namens John de Crane de Johan Kaart Prijs, de erven van Tonny Bakkenes diens accordeon. Om te voorkomen dat hun archieven ooit in de container zullen belanden, schenken de nabestaanden van Marnix Kappers, Ina van Faassen/Ton van Duinhoven, Donald Jones, Jos Brink en Louis Dusée, om slechts enkele namen te noemen, hun waardevolle souvenirs, prijzen en ‘relikwieën’ aan de stichting, in de wetenschap dat er met zorg mee om wordt gegaan.
De vier decennia omspannende verzameling van Jasperina de Jong, die ook veel materiaal bevat van/over Lia Dorana, Jules de Corte en nog meer coryfeeën, werd onlangs veiliggesteld bij Kant, inclusief hun geluid- en beeldmateriaal. “Een unieke aanwinst voor onze stichting,” stelt de ‘museumdirecteur’. Hij heft zijn armen ten hemel en roept uit: “Van wie heb ik eigenlijk niets?” Gulzig absorbeert Kant, activiteitenbegeleider in de zorg, alles – maar dan ook alles – over iedereen die belangrijk is of is geweest in die mallemolen van serieus toneel tot lichtvoetig vertier. Mari Kant heeft zich ontwikkeld tot een wandelende encyclopedie, die steeds regelmatiger wordt geraadpleegd door schrijvers en programmamakers. Een nieuwe Wim Ibo? Op verzoek leest hij manuscripten, brengt verbeteringen en aanvullingen aan. Zijn naam zingt rond, mede door de lezingen die hij geeft en bezoekers die hij in groepjes ontvangt en rondleidt. Wekelijks, twaalf jaar lang, ging Mari Kant op visite bij Berry Kievits en Gerard Walden die vanaf 1945 tot hun beider dood in De Wolkenkrabber aan het Amsterdamse Merwedeplein woonden. Mari Kant werkt al enige jaren aan een boek over Berry (1912-2002, pseudoniem van Huberdina Hiskemuller), Gerard (1909-2005, pseudoniem van Gerard Kaldewaay) en Nol Kievits (1934-2002, ooit getrouwd met Mieke ‘Selvera’ Bos, die met Chris van Beek als het duo Whiskey & Soda wereldwijd optrad met een cascade-act). Het boek beschrijft de 80 jaar omspannende carrière van Berry en Gerard. “Een hels karwei,” aldus Kant. Hij bezit vier glasplaten met Berry als zangeres. “Maar er moeten ook nog 78-toerenplaten van haar bestaan. Daar ben ik op zoek naar. Ook naar de platen die zij begin jaren ’30 voor de Gebroeders Biedermann uit Amsterdam opnam, met het orkest van Jan de Vries.”
Meer over Mari Kant en zijn collectie is te vinden op Theaterarchief.nl.
